|
|
De
naam "La Grande Bouffe"
is ontleend aan de gelijknamige film van regisseur Marco
Ferreri (1928-1997). In 1973 maakte deze onverbeterlijke
provocateur zijn genadeloze afrekening met de consumptie maatschappij.
Tegelijkertijd was hij een uiterst consequent en gedreven
filmmaker, die de mens de maat nam in zijn films.
De
cast:
Marcello Mastroianni, Philippe Noiret, Michel Piccoli,
Ugo Tognazzi, Andréa Férreol
De
inhoud:
Vier vrienden van middelbare leeftijd trekken zich terug
op een landgoed met het voornemen zich binnen een weekend
dood te eten (letterlijk) aan uitgelezen gerechten. Michel,
Marcello, Philippe en Ugo (de personages in de film dragen
de voornamen van de acteurs) zijn in het dagelijks leven
als televisie-producer, piloot, rechter en meesterkok gegoede
burgers, maar geven zich op hun afgelegen stek over aan
een gastronomische orgie. Op verzoek van Marcello worden
er prostituées in huis gehaald, die na een wilde
nacht geshockeerd afhaken. De moederlijke onderwijzeres
Andréa, die bij toeval in het gezelschap verzeild
is geraakt, ontpopt zich nu als erotische muze en tevens
noodlotsgodin van het viertal. Een voor een sterven de
mannen, al dan niet geholpen door Andréa. In de
slotscène van de film laat ze een verse, maar nu
nutteloze lading vlees in de tuin deponeren... |
|
 |
|
|
De
reacties:
"La Grande Bouffe" werd tijdens de première
op het filmfestival van Cannes in 1973 met boegeroep ontvangen
en afgekraakt in de Franse pers. De thematiek viel niet
goed en de Franse topacteurs zouden ook nog eens zijn
misbruikt door de Italiaanse 'gastarbeider' Ferreri. De
regisseur kreeg in Frankrijk een taart in het gezicht
gegooid en Piccoli kon zich enige tijd niet op straat
vertonen zonder uitgescholden te worden. "La Grande
Bouffe" werd een 'succès de scandale' en trok
wereldwijd volle zalen. In Nederland werd de film uitgebracht
als "De Grote Schranspartij". Nu, dertig jaar
later is het schandaal verstomd, maar heeft Ferreri's
verbeelding van genot en doodsdrift nog niets aan kracht
ingeboet.
Hoe reageerde de Nederlandse pers? Van morele geschoktheid
was weinig te merken. De verklaring ligt mogelijk in de
Nederlandse progressieve tijdgeest van de jaren zeventig.
Het waren de jaren van de tegencultuur, waarin morele
verontwaardiging werd gezien als een uiting van een bekrompen
geest. Critici beten liever hun tong af dan dat zij werden
beschuldigd van zedenmeesterij. Hoewel "La Grande
Bouffe" uitnodigt om stelling te nemen tegen wat
in die tijd 'de consumptiemaatschappij' heette, draaiden
de meeste Nederlandse critici om de hete brij heen. Ze
maakten niet duidelijk wat ze werkelijk dachten van de
film.
|
|
 |
|
|
De
analyse:
Geholpen door het schandaal werd "La Grande Bouffe"
Ferreri's grootste commerciële succes. Iedereen wilde
de film zien. Italianen reisden met busladingen naar Frankrijk,
omdat de film in Italië verboden was. Dertig jaar
later kost het moeite om de morele opwinding te begrijpen.
De cultuurkritische inhoud was niet de 'trigger' van de
morele verontwaardiging, want films die de Westerse levenswijze
bekritiseerden waren er in overvloed. Ook dat de mannen
zich doodvraten, verklaart het rumoer niet. Een Franse
filosoof had het bij het juiste einde: dat Ferreri het
menselijk lichaam in al zijn banaliteiten toonde, tastte
het dominante beeld van de mens aan als een beschaafd
en denkend wezen. In "La Grande Bouffe" is de
mens een vretend, boerend, schijtend, overgevend en neukend
organisme. In de Middeleeuwen zou niemand er aanstoot
aan nemen, maar het beschavings-offensief in de negentiende
eeuw verklaarde het banale lichaam taboe. Ferreri schoot
het aan flarden. Ook Ab van Ieperen zag het scherp: "Het
bijzondere van "La Grande Bouffe" is dat Ferreri
zijn personages presenteert als fysiologisch functionerende
wezens; etend, boerend, ontlastend. Niets bijzonders eigenlijk,
maar alleen op het witte doek zelden vertoond in 1973".
Nu snakken we naar het taboe. Marco Ferreri wordt bedankt! |
|
 |
|